११ साउन २०८२ आइतबार
नेपालगन्ज, बाँके – गाउँको जीवनशैली सादगी, प्रकृतिसँगको नजिकी र सामुदायिक भावनाले भरिएको हुन्छ। पच्छूवाली कोठरीको कथाले जस्तै, गाउँका घरहरू प्राय: कच्ची माटो र खपरैलले बनेका हुन्छन्, जहाँ प्रत्येक कोठरीको आफ्नै विशेषता र उपयोगिता हुन्छ। गाउँको जीवन प्रकृतिको लयमा चल्छ— सूर्योदयसँगै दिन शुरू हुन्छ र सूर्यास्तसँगै रातको शान्ति छाउँछ।
दैनिकी र जीविका: गाउँमा बिहान सबेरै उठेर खेतबारीको काम, पशुपालन, र घरायसी काममा व्यस्तता हुन्छ। खेतीपाती, जस्तै धान, गहुँ, मकै वा तरकारी खेती, गाउँको मुख्य जीविकाको आधार हो। महिलाहरू घरको काम, दूध दुहुने, दही जमाउने, अनाज सफा गर्ने जस्ता काममा संलग्न हुन्छन्, भने पुरुषहरू खेतमा जोत्ने, बाली रोप्ने र काट्ने काम गर्छन्। पशुपालन, जस्तै गाई, भैंसी, बाख्रा, कुखुरा पाल्ने, गाउँको आर्थिक र खाद्य सुरक्षाको महत्त्वपूर्ण हिस्सा हो।
सामुदायिक भावना: गाउँमा हरेक काम सामूहिक रूपमा हुन्छ। विवाह, चाडपर्व, वा कुनै संकटमा सबै गाउँले एकजुट हुन्छन्। पच्छूवाली कोठरी जस्तै, गाउँका घरहरूमा पनि परम्परागत संस्कार र रीतिरिवाज जीवित हुन्छन्। कोहबर, सौरी, वा अन्य संस्कारहरूले सामाजिक सम्बन्धलाई बलियो बनाउँछन्। गाउँमा हरेक परिवार एकअर्कासँग जोडिएको हुन्छ, र आपसी सहयोगले जीवन सहज हुन्छ।
प्रकृतिसँगको सम्बन्ध: गाउँको जीवन प्रकृतिसँग गहिरो रूपमा जोडिएको हुन्छ। गूलर र महुवाका रूखहरू, चराचुरुंगीको चहचहाहट, र खुला आँगनले गाउँको वातावरणलाई जीवन्त बनाउँछ। मौसम र ऋतुहरूले गाउँको दैनिकी निर्धारण गर्छन्। महुवा र गूलरका फलहरू, खेतका बालीहरू, र नजिकैको खोलानालाले गाउँको खानपान र संस्कृतिलाई समृद्ध बनाउँछ।
चाडपर्व र संस्कृति: गाउँमा चाडपर्वहरू विशेष उत्साहका साथ मनाइन्छ। तीज, दशैं, तिहार, होली जस्ता पर्वहरूमा गाउँलेहरू एकजुट भएर नाचगान, पूजापाठ, र भोज गर्छन्। यस्ता अवसरमा गाउँको सामुदायिक भावना झल्किन्छ। परम्परागत गीतहरू, नाचहरू, र कथाहरूले गाउँको सांस्कृतिक धरोहरलाई जीवित राख्छन्।
आधुनिकताको प्रभाव: समयसँगै गाउँको जीवनशैलीमा परिवर्तन आएको छ। अस्पतालमा बच्चा जन्माउने, स्कूलमा शिक्षाको विस्तार, र मोबाइल-इन्टरनेटको पहुँचले गाउँको परम्परागत जीवनशैलीमा आधुनिकता मिसिएको छ। तर, पच्छूवाली कोठरी जस्ता सम्झनाहरूले गाउँको सादगी र सांस्कृतिक धरोहरलाई जीवित राख्छन्।
गाउँको जीवनशैली सादा, तर अर्थपूर्ण छ। यो प्रकृति, संस्कृति, र सामुदायिकताको मिश्रण हो। यद्यपि आधुनिकताले गाउँको पुरानो स्वरूपलाई प्रभावित गरेको छ, गाउँको आत्मा अझै पनि त्यही सादगी, सहकारिता, र परम्परामा जीवित छ। पच्छूवाली कोठरी जस्ता संरचनाहरू केवल भौतिक वस्तु होइनन्, तिनले गाउँको इतिहास, संस्कृति, र जीवनको कथा बोकेका छन्।
प्रिय मित्रहरू,
प्रशान्त द्विवेदीजीको डायरीका केही अंशहरू यहाँ पोस्ट र तस्वीरमा साझा गरिएको छ। यी रचनाहरूले मन छुने र गहिरो भावनाहरू व्यक्त गर्छन्। यदि तपाईंलाई यो पोस्ट मन पर्यो भने कृपया लाइक र सेयर गर्नुहोस्। साथै, आफ्ना विचारहरू कमेन्टमा अवश्य व्यक्त गर्नुहोस्।
अरुणिमा सिंह
