नेपालगन्ज, बाँके – शक्तिपीठ माता बागेश्वरी मन्दिरको व्यवस्थापनका लागि नयाँ समिति गठन भएको छ। बाँके जिल्लाको प्रसिद्ध धार्मिक स्थल शक्तिपीठ माता बागेश्वरी मन्दिरको संरक्षण, संवर्द्धन र व्यवस्थापनलाई थप प्रभावकारी बनाउन यो समिति गठन गरिएको हो।
समितिको अध्यक्षमा गोपाल प्रसाद अधिकारी, सचिवमा ओम प्रकाश आजाद र कोषाध्यक्षमा मधुसुदन शर्मा चयन हुनुभएको छ। त्यस्तै, समितिका सदस्यहरूमा उमा थापा र सुनिल सिंह हमाल रहनुभएको छ।
यसैगरी समितिमा पदेन सदस्यहरूको रूपमा जिल्ला प्रशासन कार्यालय बाँके, भूमि तथा मालपोत कार्यालय बाँके, नेपालगन्ज उपमहानगरपालिका वडा नं. २ को प्रतिनिधि र मन्दिरका मूल महन्त रहेका छन।
समिति गठनको प्रक्रिया पारदर्शी र सर्वसम्मत रूपमा सम्पन्न भएको समितिका सदस्य सुनिल सिंह हमालले जानकारी दिए। समितिले मन्दिरको धार्मिक, सांस्कृतिक र आर्थिक गतिविधिहरूलाई व्यवस्थित गर्दै भक्तजनहरूको सुविधा र मन्दिर परिसरको संरक्षणमा विशेष ध्यान दिने जनाइएको छ।
शक्तिपीठ माता बागेश्वरी मन्दिर बाँके जिल्लाको प्रमुख शक्तिपीठ मध्ये एक हो, जहाँ दैनिक सयौं भक्तजनहरू दर्शनका लागि आउने गर्छन्। नयाँ समितिको गठनले मन्दिरको व्यवस्थापनमा थप सुधार हुने अपेक्षा गरिएको छ।
शक्तिपीठ माता बागेश्वरी मन्दिरको ऐतिहासिकता
बागेश्वरी मन्दिर नेपालको बाँके जिल्लास्थित नेपालगन्जको घरबारी टोल, वडा नं. २ मा अवस्थित एक प्राचीन र प्रसिद्ध शक्तिपीठ हो। हिन्दू धर्मावलम्बीहरूका लागि यो मन्दिर महत्वपूर्ण धार्मिक स्थलका रूपमा मानिन्छ। यो मन्दिर देवी दुर्गालाई समर्पित छ र यो सतीदेवीको ५१ शक्तिपीठमध्ये एक मानिन्छ। पौराणिक कथनअनुसार, यो स्थानमा सतीदेवीको जिब्रो (जीव्रो) पतन भएको विश्वास गरिन्छ, जसका कारण यसलाई शक्तिपीठको रूपमा पूजा गरिन्छ। मन्दिरको नाम पनि ‘बाक्यश्वरी’ हुँदै ‘बाग्यश्वरी’ र अन्ततः ‘बागेश्वरी’ भएको जनश्रुति छ।
ऐतिहासिक पृष्ठभूमि
उत्पत्तिको कथा: पुराणहरूमा उल्लेख भएअनुसार, भगवान शिवकी पत्नी सतीले आफ्ना पिता दक्ष प्रजापतिद्वारा आयोजित यज्ञमा अपमानित भएर यज्ञकुण्डमा आफूलाई आहुति दिएकी थिइन्। सतीको मृत शरीरलाई शिवले बोकेर हिमालयमा विचरण गर्दा भगवान विष्णुले सुदर्शन चक्रद्वारा सतीको शरीरलाई ५१ टुक्रामा विभाजन गरे। ती टुक्राहरू पृथ्वीका विभिन्न स्थानमा खसेर शक्तिपीठ बने। बागेश्वरी मन्दिरमा सतीको जिब्रो खसेको विश्वास छ, जसले यो स्थानलाई पवित्र बनाएको छ।
धार्मिक र सांस्कृतिक महत्व
पूजा र परम्परा: मन्दिरमा दशैँको सप्तमी, अष्टमी र नवमीमा ठूलो मेला लाग्छ। सप्तमीमा सेना र प्रहरीले फूलपाती भित्र्याउने परम्परा छ, भने अष्टमीमा बलि दिने प्रचलन छ। तीज, शिवरात्री, जनैपूर्णिमा र तिहारजस्ता हिन्दू पर्वहरूमा पनि यहाँ भक्तजनको ठूलो भीड लाग्छ।
शक्तिपीठ माता बागेश्वरी मन्दिर नेपालको प्रमुख शक्तिपीठमध्ये एक हो, जसको ऐतिहासिक र धार्मिक महत्व सतीदेवीको शक्तिपीठसँग जोडिएको छ। यो मन्दिर नेपालगन्जको सांस्कृतिक पहिचान र धार्मिक पर्यटनको केन्द्र पनि हो। मन्दिरको प्राचीनता, पौराणिक कथाहरू र यहाँ हुने धार्मिक गतिविधिहरूले यसलाई भक्तजनहरूका लागि विशेष बनाएको छ।
